Sunday, March 14, 2010

စိတ္ေထာင္း ကိုယ္ေၾက ေျပေလ်ာ့ေစ - ၃



အရင္တုန္းက လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ေနရင္း Stress အနည္းအက်င္း(သို႕)အမ်ားၾကီး ေတြနဲ႕ ရင္ဆို္င္ခံစားေနရတဲ့ သူေတြအတြက္ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾကေျပေလ်ာ့ေစ-၁ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက ေျပေလ်ာ့ေစ - ၂ ဆိုတဲ့ စာစုေလး ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ Stress ေတြရတတ္ၾက တာလဲ ဆို တာနဲ႔ Stress ေတြရလာရင္ ဘာေတြျဖစ္လာတတ္တယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခဲ့ ဖူးပါတယ္။

ဒီတစ္ခါေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္မွာ/အလုပ္လုပ္ေနရင္း ေပၚေပါက္လာတတ္တဲ့ အဲ့ဒီ့ Stress ေတြကို ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ျပီး ေလ်ာ့ပါး ေျပေပ်ာက္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္သင့္တယ္ဆိုတာ ေလးပါ။တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ဘာေၾကာင့္ Stress ရတယ္ဆိုတာ မတူၾကသလို ၊ အခုေနာက္ပိုင္း ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္(Research) ေတြအရဆိုရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ Stress ေတြဟာ အလုပ္နဲ႔လူ ကို အေထာက္ အကူ ျပဳေန တယ္လို႕ေတာင္ ဆိုထားၾကျပန္ပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္ေတြ ကိုရင္ဆိုင္ေျဖရွင္း ၾကတဲ့ေနရာမွာ အမ်ားနဲ႕ေျဖရွင္းတဲ့နည္း (Organizational Approach) နဲ႕ တစ္ဦးခ်င္းကိုယ္တိုင္ ေျဖရွင္းနည္း(Individual Approach) ဆိုျပီးရွိေပမယ့္..ဒီတစ္ခါေတာ့ Individual Approach နည္းမ်ားကိုပဲ ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးပါရေစ။

တစ္ဦးခ်င္းဆီမွာ Stress ကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းပံုေတြကြဲလြဲၾကပါသတဲ့။အဲ့ဒီထဲမွာ မွ Positive Copers နဲ႕ Negative Copers ဆိုျပီး ကြဲျပားၾကတယ္ လို႕ဆိုပါတယ္။ လူတစ္ဥိးရဲ႕Attitude နဲ႔ အျမင္ေပၚ မူတည္လို႕ အေကာင္းနည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ အဆိုးနည္းလမ္းမ်ား ဆိုျပီး Stress ကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းပံုေတြ (How to deal with stress!!)ေတြက မတူညီၾကပါဘူး။






Negative Copers မ်ားကေတာ့.(.ဒါမွမဟုတ္ အဲ့သလိုေတြလုပ္မိေနျပီဆိုရင္ေတာ့ Negative Copers ထဲမွာပါ ေနျပီ ဆိုရ မွာ ေပါ့ ေနာ..)
  • Smoking (ေဆးလိပ္စေသာက္ျခင္း(သို႕)ေသာက္ေလ့ရွိတာထက္ ပိုျပီးေသာက္တတ္ျခင္း တို႕ျဖင့္ တစ္နည္း)
  • Drinking (အရက္ေသစာ မွီ၀ဲ တတ္လာျခင္း(သို႕) ေသာက္သံုးေနက်ထက္ ပိုမို ေသာက္သံုးျခင္း ျပဳလို႕တနည္း)
  • Illegal Drugs(မူးယစ္ေဆး၀ါးကို သံုးစြဲ လို႕တစ္နည္း)
  • Blaming others (မိမိ ပတ္၀န္းက်င္/အသိုင္းအ၀န္းကို အျပစ္တင္ လို႕ တနည္း. .ဥပမာ.. သူတို႕ေၾကာင့္ ဒါေတြျဖစ္ရတာ ဆိုတာ မ်ိဳးေပါ့)
  • Other self destructive behaviors (ျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ဒုကေရာက္ေစတဲ့ အထက္ပါနည္းမ်ား (သို႕).ေအာ္ဟစ္ညည္းတြားျခင္းမ်ား..စိတ္တိုေပါက္ကြဲျခင္းမ်ား..သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္စြာ ေနထိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ေသာ အေနအထား မ်ား..ေတြေ၀ ျခင္းမ်ား .စိတ္နဲ႔လူနဲ႔မကပ္ျခင္းမ်ား..အာရံုစူးစိုက္မႈေလ်ာ့နည္းျခင္းမ်ား..ေမ့ေလွ်ာ့ေပါ့ဆ လာတတ္ျခင္းမ်ား ….စတဲ့ ေနထိုင္ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမ်ိဳးေတြ)...
...စတဲ့ အေလ့အထမ်ားနဲ႔ Stress ေတြကိုေျဖေဖ်ာက္ ဖို႕ၾကိဳးစားေလ့ရွိပါတယ္။

~~~~~(ဒါေပမယ့္ ဒီလိုနည္းလမ္းေတြဟာ တစ္ခဏတာ သာ စိတ္ေျပေပ်ာက္ မႈကို ရရွိေစတဲ့အျပင္ မိမိကိုယ္တိုင္ အေပၚ ဒုကၡ ေဘးဥပါဒ္ေတြ ေရာက္ေစႏိုင္တဲ့ အတြက္ Stress ကို အမွန္တကယ္ေျပေလ်ာ့ေစျခင္းမရွိ သလို ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း လံုး၀ မသင့္ေတာ္ မမွန္ကန္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ျဖစ္တယ္တာမို႕ အထူး သတိထားသင့္ပါတယ္။)~~~~~

Positive Copers ေတြကေတာ့ stress ေတြမ်ားလာရင္.(ဒါမွမဟုတ္ stress ေတြမ်ားတိုင္း ဒီလိုေလးေတြလုပ္တတ္ရင္ေတာ့ Positive Copers ေပါ့ေနာ..)

  • Exercising (ကစားခုန္စား၊ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားျပဳလုပ္လို႔တစ္နည္း ...ဥပမာ-ေျပးျခင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း ၊ GYM သို႕သြားျခင္း ၊ ေရကူးျခင္း စတဲ့မိမိ ၀ါသနာပါရာ တစ္ခုခု ကို လုပ္ကိုင္တတ္ၾကပါတယ္)
  • Support groups (သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြမ်ားနဲ႔အခ်ိန္ေပးလို႕ အတူတကြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ စကားေျပာျခင္း ၊ ေဆြးေႏြးျခင္း ၊ေပ်ာ္ပြဲစားထြက္ျခင္း၊သီခ်င္းဆိုျခင္း၊ရယ္စရာမ်ားေျပာျခင္း..စတဲ့ စိတ္ေျပေလ်ာ့စရာ အခ်ိန္ေတြေပးလို႕ တစ္နည္း)
  • Yoga (အေၾကာေျဖ စိတ္ေျပေလ်ာ့ေစရန္ Yoga က်င့္စဥ္ျဖင့္ တစ္နည္း)
  • Meditation (တရားထိုင္ျခင္း၊ တရားမွတ္ျခင္း၊ စိတ္ကိုတည္ျငိမ္ ေအာင္စုစည္းျခင္း၊ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ပုတီးစိပ္ျခင္း..စတဲ့ စိတ္အေလ အလြင့္ နည္းပါးေအာင္ စိတ္ကိုတတ္ႏိုင္သမွ် စုစည္းတည္ျငိမ္စြာထားႏိုင္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးတဲ့ နည္းမ်ား ျဖင့္ တစ္နည္း)
  • Good Eating Habits ( အဟာရျပည့္၀လို႕က်န္းမာေရးအတြက္သင့္ေလွွ်ာ္မယ့္ အစားအေသာက္မ်ားကို စားသံုးျခင္း၊ အစား အေသာက္ အခ်ိန္မွန္ေအာင္ စားေသာက္ျခင္းမ်ားျဖင့္ တစ္နည္း)
  • Changing a negative attitude (မိမိစိတ္မွာထင္ဟပ္ေနတဲ့ စိတ္ညစ္စရာ ေတြ စိတ္ဆင္းရဲစရာေတြကို တတ္ႏိုင္ သေလာက္ အခ်ိန္ပိုင္းေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေမ့ေပ်ာက္ေအာင္ၾကိဳးစားျခင္း(သို႕) မိမိ တစ္ဦးတည္းတစ္ေယာက္ တည္းမွာ ပဲ ပူပင္ေသာကေတြ ရွိတတ္တာ မဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္ႏိုင္/တတ္ ေအာင္ၾကိဳးစားျခင္း၊ မိမိမွာ ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ျပသနာရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းအရာ ကိုနားလည္ျပီး စိတ္ညစ္ညဴးေနျခင္းထက္ ဘယ္လိုအေျဖရွာ ေဖာက္ထြက္မ လဲ ဟူ စဥ္းစားေတြးေခၚျခင္း ၊ မိမိဘာမွ မတတ္ႏိုင္ မေျပာင္းလဲ ႏိုင္ေသာအေၾကာင္းအရာမ်ား အတြက္ စိတ္ညစ္၊ စိတ္ဓါတ္က်ေနမည့္အစား မိမိဘာေတြတတ္ႏိုင္၊ဘာေတြ လုပ္ႏိုင္သလဲ ဆိုတာမ်ိဳးကို ေတြးေတာ က်င့္သံုးျခင္း ၊စိတ္အားကို တက္ၾကြေစမည့္ စာေပမ်ား ဖတ္ရႈေလ့လာျခင္း အစရွိတဲ့ နည္းမ်ား ၊ မိမိစိတ္ကို ထည့္သြင္း ႏွစ္ျမဳပ္ထားႏိုင္မည့္ ကိစၥ တစ္ခုခု ကို လုပ္ကိုင္ျခင္း(Blogging တာ ေတာင္ အဲ့ဒီ့အထဲ ပါေနမလားမသိ) ျဖင့္တစ္နည္း… (ဒီနည္းကေတာ့ စိတ္ဓါတ္ပိုင္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့အတြက္ အခ်ိဳ႕အတြက္ တစ္ခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြ (သို႕) အားလံုးကို က်င့္သံုးေနႏိုင္ေပမယ့္..တစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ေတာ့ Positive Thinking ဆိုတာက Attitude ေပၚလိုက္လို႕ လြယ္ကူခ်င္မွလြယ္ကူပါလိမ့္မယ္။လူအမ်ိဳးမ်ိဳး..စိတ္အေထြေထြ ဆိုသလိုေပါ့။)
.....စလို႕ Stress ဒဏ္ ကို ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္း ၾကပါတယ္။

ဒီလို နည္းေတြကေတာ့ အားလံုးအတြက္ သင့္ေတာ္မွန္ကန္ျပီး ဘာေဘးဥပၸါဒ္မွ မရွိတဲ့အတြက္ Positive နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔သာ Stress ေတြကို ေျပေလွ်ာ့ / ေျဖေပ်ာက္ေစသင့္ပါတယ္ ဆိုတာ ေလးကို လက္လွမ္းမီသေလာက္ကေလးပါ။


ေနာက္ထပ္စာစုေလး တစ္ခုေလးမွာေတာ့ Stress ေတြကို ေျဖရွင္းရာမွာ အမ်ားနဲ႔ (လုပ္ငန္းအလိုက္) ေျဖရွင္းနည္း Organizational Approach နဲ႔ တစ္ဦးခ်င္းအလိုက္ Individual Approach ဆိုျပီး ရွိတဲ့ အထဲက Individual Approach မွာ ေျဖရွင္းနည္း၊ကိုင္တြယ္ပံု အေသးစိတ္ အဆင့္ေလးေတြ ကို လက္လွမ္းမီ သေလာက္ကေလး ထပ္မံေဖာ္ျပ ေပးသြား ပါရ ေစ လို႕........

မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုး ေပ်ာ္ပါေစ

ဆက္လက္ဖတ္ရွဴရန္...

Monday, March 1, 2010

ေျခာက္ခန္းသြားေလေသာ ...



ဆည္းလည္းသံလို
စကားခ်ိဳနဲ႕
နားခိုပါရေစ တစ္ညတစ္ေလတဲ့.....

တည္းျပီးအျပန္
စကားမာန္ဖြဲ႔
နားရန္မလႊဲသာ လို႕ "အိမ္အိုစုတ္"မွာ ေနခဲ့ရတာတဲ့.....။.....။


လင္းၾကယ္ျဖဴ

(ကဗ်ာေခါင္းစဥ္ေလးကို ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း ေက်ာ္စိုးခိုင္ နဲ႔ ေရႊဇင္ တုိ႕ က ၀ိုင္းစဥ္းစားေပးၾကလို႕ ေက်းဇူးပါ)

ဆက္လက္ဖတ္ရွဴရန္...

Sunday, February 21, 2010

ဦးတည္ရာလမ္း အလွမ္းမပ်က္


“ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နဲ႔ အသက္ရွင္ ရင္ ေမွ်ာ္ေနရင္း လင့္သြားမယ္” ၊ ဒါေၾကာင့္မို႕ “ရည္မွန္းခ်က္ ၊ ဦးတည္ခ်က္ ကေလးေတြ နဲ႔ အသက္ရွင္တာက ပိုျပီး အဓိပၸါယ္ရွိတယ္”…..ဆိုတဲ့ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးေဟာျပ သြန္သင္မႈေလးကို သတိရရင္း နဲ႔ အဲ့ဒီ့ Aim/Objective/Goal နဲ႔ Plan ဆိုတာေလးေတြ ကို အေတြးေရာက္သြားမိ ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ၊ Organization ေတြ ထဲမွာ တာ၀န္ထမ္းေနရသူမ်ားအဖို႕ အဲ့ဒီ့ စကားလံုးေတြကို ရင္းႏွီးျပီးသားျဖစ္သလို ဦးတည္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္တဲ့ေနရာမွာ ဘယ္လို အခ်က္ေတြနဲ႕ ျပည့္စံုရမယ္ဆိုတာကို သိၾကပါတယ္။ေနာက္ျပီး ဒီလို ဦးတည္ခ်က္ ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္တတ္ျခင္းဟာ အလုပ္အတြက္ သက္သက္သာမကပဲ မိမိ ဘ၀ အတြက္လည္း အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးရွိစြာ အသံုးခ်ရင္း အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ အက်င့္ေကာင္းေလး ပါပဲ…တစ္ေန႕စာ… တစ္ပတ္စာ … တစ္လစာ..ဒါမွမဟုတ္ တစ္ႏွစ္၊ႏွစ္ႏွစ္ စသည္ျဖင့္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဦးတည္ခ်က္ကေလး ေတြ နဲ႕ လုပ္စရာ ရွိတာ ကို ဆက္လုပ္ ေနရင္ ထိုက္သင့္သေလာက္ အက်ိဳးေပး တတ္တယ္လို႕ ဆိုထားၾကပါတယ္။

Objective ၊ Goals ..စတာေတြ ကို ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ မယ္ဆိုရင္ အရင္ ဦးစြာ “SMART” ျဖစ္ရမယ္တဲ့။ဒါကေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ား က သိေနျပီးၾကသားပါ။ဒီ(Acronym)အတိုေကာက္ "SMART" ေလးကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ရရင္ ေတာ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ကို ခ်မွတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ လိုက္နာရမယ့္..ထည့္စဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္ကေလး ေတြပါ။သူတို႕ေလးေတြက ေတာ့ ........

Specific (တိက်ႏိုင္သမွ်တိက်ျပီး ၊ ရွဳပ္ေထြးမ်ားျပားျခင္းမရွိတဲ့ အေၾကာင္းအရာကိုေရြးခ်ယ္ ရပါမယ္)

Measurable ( အခ်ိန္ပိုင္း ၊ ကိန္းဂဏန္း သေဘာအရ တိုင္းထြာ ႏိုင္ျခင္းရွိရပါမယ္..ဥပမာ - ရက္၊လ၊ႏွစ္၊ အေရ အတြက္.. စ လို႕ေပါ့)

Achievable (တကယ္ေရာက္ႏိုင္ ရႏိုင္ အေၾကာင္းအရာ၊ဦးတည္ခ်က္လည္း ျဖစ္ရပါယ္..အဓိပၸါယ္ ပါရမယ္တဲ့)

Realistic (လက္ေတြ႕ဆန္ျပီး တကယ္ျဖစ္ လည္းျဖစ္ ႏိုင္မယ့္ အေၾကာင္းအရာ ေလးလဲ ျဖစ္ရမယ္ ဆိုထားျပန္ ပါတယ္)

T
ime-bounded (ျပီးေတာ့ အခ်ိန္ကို လည္းကန္႕သတ္ရန္ လိုပါေသးတယ္။ဥပမာ..လာမည့္ သကၠရာဇ္ ဘယ္ေလာက္ မွာဘာကို ရ ရမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့ေနာ…)

ဦိးတည္ခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရင္ အဲ့ဒီ့အခ်က္ ငါးခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမွ ျပည့္စံုတယ္ဆိုထားပါတယ္။အခုေနာက္ ပိုင္း ေတာ့ “SMART” ကေန “SMARTER” ဆိုျပီး SMART ေနာက္ကေန E (Evaluated ) နဲ႕ R (Review) ဆိုျပီး ထပ္ျဖည့္ ထားရင္း (John Adair ဆိုတဲ့ Business Management and Leadership Guru တစ္ဦးက စဥ္းစားျပထား တာေလးပါ) ဦးတည္ခ်က္ကို ေရာက္ေအာင္သြားေနတုန္း လိုအပ္သလို အားနည္း အားသာခ်က္ ေတြ ကို ၾကည့္ႏိုင္ရင္း ျပင္ဆင္သင့္တာ ေျပာင္းလဲ သင့္တာကို ေျပာင္းႏိုင္ေအာင္ ထည့္စဥ္းစားေနၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။အရြယ္ေရာက္သူ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ (အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတယ္ဆိုရင္ ) အဲ့ဒီ့ ဦးတည္ခ်က္ ၊ ရည္မွန္းခ်က္ ကေလးေတြ ကေတာ့ ရွိေနတတ္ၾက စျမဲမို႕ ဦးတည္ခ်က္မ်ားကို ဘယ္လို ခ်ရမလဲဆိုတာကို အေသး မစိတ္ ေတာ့ပါဘူး။

ဒီစာစုေလးမွာ ကေတာ့ အဲ့ဒီ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ကို ခ်မွတ္ျပီး အေရာက္လွမ္းၾကတဲ့ေနရာမွာ Ambition ေခၚတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ဆိုတာကို ထက္သန္ျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္တတ္ၾက သူ မ်ား ရဲ႕ စိတ္ေနသေဘာထားေလးေတြ
၊အက်င့္စရိုက္ ေလး ေတြ ကို Research တစ္ခုက ခ်ျပထားတာေလး ေ၀မွ် လိုက္ပါရေစ...

ဒီ အခ်က္ကေလးေတြ နဲ႔ မ်ားမ်ားကိုက္ညီရင္ေတာ့ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ လိုတဲ့ Ambition ေတြ မ်ားတာ ေသခ်ာပါတယ္။အားလံုးကိုက္ညီတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ထိထိမိမိ လွမ္းဆက္ ႏိုင္ေအာင္ Ambition ကေတာ့ အေကာင္းဆံုး အေနအထား ပါတဲ့ ..အဲ့ဒီ့ အခ်က္ကေလးေတြ ကေတာ့…

  • You see yourself as a young person (ကိုယ့္စိတ္ကို ႏုပ်ိဳေအာင္ေနတယ္..ႏုပ်ိဳေအာင္ထားတတ္တယ္)
  • You are stable , calm, adventurous , socially bold, confident and self-assured.(တည္ျငိမ္ရဲရင့္တယ္၊ ေပါင္းတတ္သင္းတတ္တယ္၊ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္လည္း ယံုၾကည္ သင့္သေလာက္ယံုၾကည္ ျပီး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ထားတတ္တယ္)
  • You have a high need for achievement.(ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္လိုတဲ့ စိတ္ျပင္းျပတယ္)
  • You welcome change as positive(အေျပာင္းအလဲ ေတြ ကို အေကာင္းဖက္ကေနျမင္ျပီး ရင္ဆိုင္ တတ္တယ္ ၊ ရင္ ဆိုင္ႏိုင္ ေအာင္ၾကိဳးစားတယ္၊အဆိုးေတြ ကို အေကာင္းစိတ္နဲ႕ ရင္ဆိုင္တတ္တယ္)
  • You have sense of freedom and feel that you are going somewhere ( ေနရာစြဲ၊ပုဂၢိဳလ္စြဲေတြ သိပ္မျဖစ္တတ္ဘူး Open-minded ျဖစ္တတ္တဲ့သေဘာ ေနမယ္ေနာ္)
  • You enjoy taking calculated risks ( Challenge ေတြ ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ကို ရင္ ဆိုင္တတ္တယ္၊ရင္ဆိုင္ရဲတယ္)
  • You spend a lot of time with your superiors ( အရာရွိေတြ ၊ အၾကီးအကဲမ်ားထံမွ တတ္ႏိုင္သမွ် အခ်ိန္ယူ သင္ယူတတ္တယ္..ေလ့လာတတ္တယ္)
  • You are willing to move ( အေရႊ႕အေျပာင္းေတြ ကို သိပ္မမႈဘူး၊အေျပာင္း အလဲ အေနအထား ေတြကိုလဲ လိုလား တတ္ တယ္)
  • You are rarely ill or absent from work ( အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အလုပ္ ပ်က္ကြက္တတ္တာ မ်ိဳးေတြ သိပ္မ ရွိဘူး)
  • Stress and Tension do not effect you (စိတ္ဖိစီးမႈေတြ ကို အလြယ္တကူ ေက်ာ္လႊားႏိုင္တယ္)
  • You do not smoke and take regular exercise ( ေဆးလိပ္ ၊ မူးယစ္တတ္တာ ေတြ လံုး၀ (သို႕) တတ္ႏိုင္သမွ် မမွီ၀ဲပဲ ေလ့က်င့္ခန္း ၊ ကစားခုန္စား မွန္မွန္ေလး လုပ္တတ္ေသးသတဲ့၊က်န္းမာဖို႕က ပထမ ဆိုသလိုေပါ့)
  • Your career has proved more successfully than you originally hoped ( လုပ္ငန္းခြင္မွာ ထင္တာထက္ ပိုျပီး Recognized အျဖစ္ခံရရင္ (သို႕) ထင္တာထက္ ေအာင္ျမင္ ေနရင္တဲ့…ဒါကေတာ့ ေနရာတိုင္းမဟုတ္သလို Ambition အတြက္ လည္း အဓိက ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ အခ်က္မဟုတ္ပါဘူး)

အဲ့ဒီ့ အခ်က္ကေလးေတြ ကေတာ့ ဦးတည္ခ်က္နဲ႕ ေနထိုင္ၾကတဲ့ သူေတြအတြက္ Ambition ဆိုတာကို အားေကာင္းေအာင္ျမွင့္ တင္ေပးတတ္သလို ..သူတို႕ေလးေတြက Ambition ေတြေကာင္းတဲ့ သူေတြ မွာ ေတြ႕ရတတ္တဲ့ စရိုက္ လကၡဏာ ေလးေတြပါ တဲ့။ျပီးေတာ့ အဲ့ဒီ့ ဦးတည္ခ်က္ ေလးေတြ ၊ ရည္မွန္းခ်က္ေလးေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႕ အနက္အဓိပၸါယ္ ျပန္ျပီး ရွင္းထား တာေလးကို ေလ့လာ လိုသူေတြ အတြက္ မူရင္းအတိုင္းေလး ထည့္ေပး လိုက္ ပါတယ္...

1. Goal = the selected result to be achieved only with effort

2. Objective = tangible, attainable end toward which effort is expended

3. Purpose = the desired result or movement toward it

4. Aim = the target aimed at

5. End = the intended effects of actions (as opposed to means)

6. Object = the same as end, but also conveys wish and motives

7. Mission = the purpose for which the individual or organization was ‘sent’

8. Plan = set of idea to achieve desired results

9. Vision = a concept denoting clarity of foresight/sharpness of understanding of a scheme

10. Intention = what is in mind to do .........စတာေလးေတြပါ…

အားလံုးပဲ ရည္ရြယ္ရာ ၊ ဦးတည္ရာ လမ္း ကို အလွမ္း မပ်က္ၾက ပဲ ေကာင္းေသာ လိုရာေတြ ကို စြမ္းေဆာင္ ရယူႏိုင္ ၾကပါေစ လို႕.…..


မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုး ေပ်ာ္ပါေစ
လင္းၾကယ္ျဖဴ
www.lkphyu.blogspot.com

ဆက္လက္ဖတ္ရွဴရန္...

Tuesday, February 2, 2010

၀တ္ရည္ ေသာက္ေဖာ္မ်ား (သို႕) ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုုရာ


အို.. ပ်ားပိတုန္းတို႕ …..
အားမာန္ထည့္
နားရန္ကြယ့္ အလ်င္းမရွိ
ပ်င္းရိျခင္းေတြ ေျမမွာနင္းလို႕
ေ၀ဆာျခင္းနဲ႔ ပန္းအလွေတြဆီ
လွမ္းၾကေလျပီ တက္ညီလက္ညီ ေပါ့….

အို..ပ်ားပိတုန္းတို႕…..
လိုရာခရီး ခ်ီ ေနဆဲ
ဒီေလထဲ ဒီမိုးက သည္းလို႕ထန္
မဲညိွဳ႕ျပန္ လို႕ သူမာန္ခြင္းလည္း
ပူရန္အလ်င္း မဲ့ အသင္းအဖြဲ႕ နဲ႔ တူတကြ
ကူၾကေဖးၾက ရင္း ခ်ီလာခဲ့ၾကတာပဲ…..

အို ပ်ားပိတုန္းတို႕ …..
ပန္းပြင့္ေ၀တဲ့ သစ္တစ္ပင္ မွာ
ခ်စ္ခင္စြာ ေတးသီလို႕
ေဖးညီၾက လက္ေတြတြဲ
ရမၼက္ေပြလြဲ လို႕ စိတ္မကြဲ
အရိပ္မဲ ေတြ ေပြ႕ပိုက္ရင္း ေတာ့ ဒို႕ မေနဘူးေဟ့…….

အို ပ်ားပိတုန္းတို႕…..
ေသာက္ယူၾက ၀တ္ရည္ခ်ိဳ
ခ်စ္ၾကည္လို တဲ့ ႏွလံုးသားနဲ႕
အမုန္းတရားဆို ၾကဥ္ေရွာင္
ျမင္ေအာင္ျပမယ့္ ဒို႔ ခ်စ္ျခင္းေၾကာင့္
စစ္ခင္း လို သူေတြေတာင္ မွင္သက္ေနာက္ဆုတ္ေစမယ္…..

အို ပ်ားပိတုန္း တို႕…..
လွမ္းသင့္တဲ့ခရီး ျဖစ္တည္ေရာက္
၀တ္ရည္ေသာက္ လို႔ အားတို႕ျဖည့္
သြားစို႕ေဟ့ ခိုင္ခိုင္ေဆာက္ရင္း
ယိုင္ႏိုင္ေလာက္ပါ ဘု ဒို႕ဇာတိ နဲ႕ ဒို႕ ဂုဏ္
ဒို႕ ပရ၀ုဏ္ က ညီညြတ္ျခင္း နဲ႔ လႊမ္းလို႕ျခံဳလို႔ ေပါ့…….။ ။

(တစ္ပါးေသာ အရပ္ေဒသေတြ မွာ ပညာရွာ၊စီးပြါးရွာေနၾကရင္း လူမ်ိဳးတူ အခ်င္းခ်င္း မတည့္သူေတြ ေရာ ၊ခ်စ္ခင္ စည္းလံုးၾကသူေတြေရာ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ေန႕စဥ္ျမင္ေတြ႕ေနတာ ေလးေတြကို သတိထားမိရင္း အျပဳသေဘာနဲ႔ စာစုေလးတစ္ခု အျဖစ္ ဖန္တီးမိလိုက္ပါတယ္။အဆင္ေျပသလို ခံစားဖတ္ရွဳ ႏိုင္ပါေစ ခင္ဗ်ာ။)


မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုး ေပ်ာ္ပါေစ

လင္းၾကယ္ျဖဴ
www.lkphyu.blogspot.com


ဆက္လက္ဖတ္ရွဴရန္...

Monday, January 18, 2010

စိတ္ေထာင္း ကိုယ္ေၾက ေျပေလ်ာ့ေစ - ၂



အရင္တုန္းက လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ေနရင္း Stress အနည္းအက်င္း(သို႕)အမ်ားၾကီး ေတြနဲ႕ ရင္ဆို္င္ခံစားေနရတဲ့ သူေတြအတြက္ "စိတ္ေထာင္း ကိုယ္ေၾက" နဲ႔ "စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက ေျပေလ်ာ့ေစ-၁" ဆိုတဲ့ စာစုေလးေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ Stress ေတြရ တတ္ၾက တာလဲ ဆိုတာနဲ႔ Stress ေတြရလာရင္ ဘာေတြျဖစ္လာတတ္တယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးပါတယ္။

ခုေတာ့ Stress ေတြကိုဘယ္လို ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းၾကမလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ေနာက္ထပ္ စာစု တစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနတုန္းမွာ မိမိ ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ျပီး Stress ေတြ အလြယ္တကူ ရႏိုင္တဲ့လူမ်ိဳးလား မရႏိုင္တဲ့ လူမ်ိဳးလားဆိုတာကို စမ္းစစ္ ၾကည့္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္ကေလးတစ္ခ်ိဳ႕ကို ၾကားျဖတ္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါရေစ။

Stress ဆိုတဲ့အရာက လူတစ္ဦးမွာ ျဖစ္ေပၚလာတာ၊ခံစားေနရတာ က အဓိက ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ့ ျဖစ္ေပၚခံစား လာတဲ့ Stress ကို အဲ့ဒီ့ လူ က မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆ နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ တုန္႔ျပန္ျခင္း ၊ မွားယြင္းေသာ အေတြးအခၚမ်ားနဲ႕ ရင္ဆိုင္ တတ္ျခင္းျဖစ္ေပၚလာမွသာ အဲ့ဒီ့ Stress က ေၾကာက္စရာေကာင္းလာ ၊ စိုးရိမ္စရာေကာင္းလာ ၊ ျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္လာမွာပါ။(ဒီအေၾကာင္း ကိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ စာစုေလးတစ္ခု မွာ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။)


ခုေတာ့ (အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္ေတြထဲမွာ) Stress ေတြ အလြယ္တကူ ရရွိခံစား ရတတ္ၾကတဲ့ သူ အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ေတြ႕ရေလ့ ရွိတဲ့ အခ်က္ကေလးေတြ ကို အရင္ ေရးခ်လိုက္ပါတယ္။အဲ့ဒီ့ အခ်က္ေတြန႔ဲ နည္းနည္း ကိုက္ညီရင္ Stress ရႏိုင္ဖို႕ နည္းနည္း အလားအလာရွိျပီး..မ်ားမ်ားကိုက္ညီရင္ေတာ့ မ်ားမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိပါတယ္။တစ္ခုမွ မကိုက္ညီတဲ့ သူဆိုရင္ေတာ့ Stress(work-related)ေတြကို အလြယ္တကူ ခံစားရေလ့ မရွိ တဲ့ သူမ်ိဳးေတြမို႔ ေပ်ာ္စရာပါပဲ။

အခ်က္ကေလးေတြ ကေတာ့ .........

(၁) အလုပ္/တာ၀န္ တစ္ခုမျပီးမခ်င္း (သို႕) ျပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတုန္းမွာ မိမိ စိတ္ထဲမွာ ေလးလံျပီး တာ၀န္ပိေနသလို Pressure ေတြ ၊ Tension ေတြ ခံစားေနရတာ မ်ိဳးေတြ …အစိုးရိမ္ၾကီး ေနတတ္တာမ်ိဳးေတြ

(၂) မၾကာမၾကာ နာရီကို ၾကည့္၍ အလုပ္လုပ္ ေနတတ္တာ မ်ိဳး..အခ်ိန္လုေနတတ္ တာမ်ိဳးေတြ

(၃) အလုပ္/တာ၀န္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း အျမဲလိုလို အလ်င္စလို (သို႕) ပ်ာယာခတ္ ဗ်ာမ်ား ေနတတ္တယ္

(၄) ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု ကို မေသခ်ာ မပိုင္ႏိုင္လ်က္နဲ႔ အလ်င္စလို ခ်တတ္ လုပ္တတ္တာမ်ိဳး..(ျပီးမွ မွားမွန္းသိတယ္ ဆိုတာ မ်ိဳး၊ မွန္ခ်င္ လည္းမွန္မွာေပါ့)

(၅) ေႏွင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈ တစ္စံုတစ္ရာ ရွိရင္ စိတ္မရွည္ သည္းမခံတတ္ျခင္းမ်ိဳး ၊ စိတ္မေအးႏိုင္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ ေနတတ္တာမ်ိဳး ေတြ (ဥပမာ-ကြန္ပ်ဴတာ hang သြားတာမ်ိဳး၊Lift/Elevator ေစာင့္ရတာမ်ိဳး၊လိုခ်င္တဲ့ အရာက အခ်ိန္မီမေရာက္၊ေနာက္က် ေရာက္လာ တာ မ်ိဳးေတြ ၾကံဳရင္ေပါ့ေနာ)ကိုယ့္ကို တစ္ေယာက္ေယာက္က ေနာက္ကေန ဖိအားေပးေနတယ္လို႕ အလိုလို ခံစားေနရတာမ်ိဳး

(၆) စကားေျပာေတာ့လည္း အလ်င္စလို ျမန္ျမန္သြက္သြက္ ေျပာရင္း တစ္ခါတစ္ရံ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ျဖစ္တတ္ေသးတယ္ (စိတ္ေလာေန တာကိုး)

(၇) အျမဲတန္း အလုပ္ကို စိတ္ေဇာကပ္ျပီး ေနာက္က်မွာေၾကာက္လို႕ အခ်ိန္မွန္မွန္ ေရာက္တယ္ ၊ တာ၀န္က်ရာ ကို
အခ်ိန္မွန္မွန္ သြားတယ္ ။ေနာက္က်တာမ်ိဳးမရွိေစခ်င္လို႔ ဆိုတာမ်ိဳး

(၈) တစ္ခ်ိန္ထဲမွာ ပဲ အလုပ္ေတြ ၊ လုပ္စရာေတြ ကို ေခါင္းထဲ အမ်ားၾကီး စုျပံဳထည့္ထားျပီး အားလံုးကို လည္း တစ္ျပိဳင္တည္း လုပ္ခ်င္ေနတယ္ (တစ္ခါတစ္ရံ အလုပ္သိပ္မ်ား တာ၀န္သိပ္ၾကီး လြန္းရင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္) လုပ္ေနရတယ္

(၉) လႈပ္ရွားတာ ၊ လမ္းေလွ်ာက္တာ ၊ break time စားေသာက္တာ က အစ ျမန္ျမန္ သြက္သြက္ နဲ႔ အခ်ိန္လုေနရ သလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ ( ဗ်ာမ်ား ေနရတာကိုး)

(၁၀) တစ္ခါတစ္ခါ (သို႕) အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား (သို႕) တစ္ခ်ိန္လံုး စိတ္မရွည္ ၊စိတ္တို ေနတတ္တာ(အလုပ္လုပ္ေနရင္း ကို တင္း ေနတာ ေပါ့ေနာ)

(၁၁) တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး (သို႕) သူမ်ားတစ္ေတြ နဲ႕ စကားေျပာ ဆက္ဆံတဲ့ အခါမွာလည္း စိတ္မရွည္တဲ့ ကိုယ္အမူအယာ ႏႈတ္အမူအယာေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာေတြ ၊ေနာက္ …မ်က္ေမွာင္ၾကံဳ႕၊မ်က္ႏွာေၾကာတင္း သလိုျဖစ္ေနတာ ၊မရီမျပံဳးႏိုင္ ျဖစ္ေနတာ ေတြ၊ ျပီးေတာ့ ကိုယ္တိုင္ ကို က Relax မျဖစ္ေတာ့ပဲ အမ်ားနဲ႔ေျပာဆိုရာမွာ အလ်င္လိုေနတာ မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာ

(၁၂) ကိုယ့္ကို ကိုယ္ အရမ္းကို ရည္မွန္းခ်က္ ၾကီးၾကီး နဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ေဇာ ေတြ လိုခ်င္ေဇာေတြ (အလုပ္နဲ ႔ပတ္သက္ လို႕ေပါ့ေနာ ) တ အား ၾကီး မားေနတတ္တာမ်ိဳးေတြ (ရာထူးတက္ ေတာ့မယ္ နဲ႔ တူပါတယ္..ၾကိဳးစားေနတယ္တအားပဲ)

(၁၃) မိမိအလုပ္ တာ၀န္လစ္ဟင္းမွာ နဲ႔ အမွား မခံခ်င္တာ ေတြ ၊ သူမ်ားေတြ က အျပစ္အေျပာခံရမွာေတြ ကို တအား ထည့္စဥ္း စား ေနရင္း အလုပ္ကို တအား Energy (ကိုယ္အား၊ဥာဏ္အား)ေတြ စိုက္ထုတ္ျပီး လုပ္ေနတတ္တာမ်ိဴးေတြ

(၁၄) အျပိဳင္အဆိုင္ လုပ္ေနရတာမ်ိဳး ၊ အျပိဳင္အဆိုင္ လုပ္တတ္ တဲ့ အက်င့္ ရွိ တတ္တာမ်ိဳးေတြ (လိုအပ္တဲ့ ေနရာမွာ ျပိဳင္တာ ေကာင္း ပါတယ္..မလိုအပ္ပဲ ကိုယ္က ခ်ည္း ႏိုင္ခ်င္ေနရင္ေတာ့ ..အင္း….)


မိမိမွာ အဲ့ဒီ့ အခ်က္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား နဲ႔ ေန႕စဥ္လုပ္ငန္းမွာ လုပ္ကိုင္ ေနၾကသလား ၊ ဒါမွ မဟုတ္ လုပ္ငန္းအေနအထားကပဲ အဲ့သလို ေတြ ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးေနသလား ဆိုတာ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ေမးခြန္းထုတ္ရင္း စဥ္းစားၾကည့္စရာပါပဲ။အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလို အဲ့ဒီ့ အခ်က္ေတြ နဲ႔ မ်ားမ်ား ကိုက္ညီရင္ Stress ကိုခံစားရဖို႕ မ်ားမ်ား က်ိန္းေသေနျပီး ၊ နဲနဲ ကိုက္ညီရင္ နည္းနည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။လံုး၀မကိုက္ညီရင္ေတာ့ ေပ်ာ္စရာပါပဲ No Stress At All ေပါ့ေနာ။


တကယ္လို႕ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (သို႕) အားလံုး က မိမိ ရဲ႕ ေန႕တစ္ဒူ၀ အလုပ္ခြင္မွာ ျဖစ္ေနျပီ ဆိုရင္ေတာ့ Stress ေတြ ၀င္ေရာက္ လာႏိုင္တာမို႕ သတိထားစရာပါပဲ။မိမိမွာ Stress ရွိေနမရွိေန သိစရာ လကၡဏာေတြကိုေတာ့ အရင္က ေရးခဲ့ဖူးပါ တယ္။ဒါေပမယ့္ လံုး၀ ပူစရာ မရွိပါဘူး(Stress ေၾကာင့္ Stress ျဖစ္စရာ မလိုေတာ့ ပါဘူးေပါ့ေနာ) ။ အဲ့ဒီ့ Stress ေတြကို အမွန္အကန္ ေခ်မႈန္း ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေကာင္းေတြ ေနာက္ထပ္ “စိတ္ေထာင္း ကိုယ္ေၾက ေျပေလ်ာ့ေစ - ၃” ဆိုတဲ့ စာစု ေလးမွာ လက္လွမ္းမီသမွ် ၾကိဳးစား ၾကည့္ပါရေစခင္ဗ်ာ။


မိတ္ေဆြမ်ား အားလံုး ေပ်ာ္ပါေစ
လင္းၾကယ္ျဖဴ

ဆက္လက္ဖတ္ရွဴရန္...